NSƯT Hương Dung thuộc lớp diễn viên kịch và đóng phim gạo cội trong làng điện ảnh Việt Nam. th.am gia hàng trăm vai diễn thuộc các thể loại khác nhau như kịch, phim truyền hình, phim nhựa… nhưng vai diễn ấn tượng nhất của Hương Dung phải kể đến các phim: “Chạy án”, “Chủ tịch tỉnh”, “Người phán xử”…

Ở lĩnh vực sân khấu, chị từng đ.oạt Huy chương Vàng Hội diễn sân khấu toàn quốc năm 1985 và được phong tặng danh hiệu NSƯT năm 2010. Nét đài các, sang chảnh của nữ nghệ sĩ trong các vai diễn của NSƯT Hương Dung đưa hình ảnh của bản thân gắn liền với vai diễn những người phụ nữ qu.yền l.ực trong suốt một thời gian dài.

Bên cạnh vai trò là diễn trên sân khấu, phim nhựa, phim truyền hình, NSƯT Hương Dung còn góp giọng cho điện ảnh, đặc biệt là phim hoạt hình. Nhờ khả năng quan sát, ch.ịu kh.ó học hỏi mà Hương Dung “không ng.án lồng tiếng cho bất cứ vai nào”.

Như bệnh nghề nghiệp, đi đâu chị cũng chú ý đến chất giọng, cách nói của người vùng ấy. Thế nên mới có chuyện một Hương Dung người miền xuôi hẳn hoi mà lồng tiếng Quảng Bình rất ngọt, ch.ữa ch.áy cho một đoàn phim đang thiếu chất giọng này. Lần khác là một vai hề phải hát lời cổ, chị cũng thành công nhờ vốn tích lũy từ chính những gì đã quan sát, nghe, xem, học theo.

Đến nay, sau trải nghiệm làm “vợ tướng cướp” (trong phim truyện nhựa “Tướng cướp Bạch Hải Đường”), làm “nữ ký giả” (vở kịch cùng tên), làm “vợ thứ trưởng” (trong phim “Chạy án”)… có vẻ như sau cùng thì Hương Dung tỏ ra gắn bó với nghề lồng tiếng nhất. Và có lẽ cũng chính vì tình yêu nghề chị mới có đủ tự tin mà nói rằng: “Nghệ sĩ lồng tiếng tốt thì có thể nâng diễn viên lên và ngược lại”.

Nổi tiếng trên phim nhưng ngoài đời, nghệ sĩ Hương Dung lại có cuộc sống khá kín tiếng. Được biết, NSƯT Hương Dung cũng nhờ nghệ thuật mới gặp chồng – một diễn viên của Đoàn văn công Quân đội, giờ anh đã nghỉ hưu. Vợ chồng nữ nghệ sĩ gạo cội có 3 người con Thùy Dương (1982), Hà Duy (1989) và Phương Minh (1994). Được biết, cả ba được coi là sao nhí của màn ảnh Việt khi cả ba th.am gia vào đóng phim từ khi còn rất nhỏ. Tuy nhiên sau đó, các con của NSƯT Hương Dung chẳng theo nghiệp mẹ.

Con gái lớn của chị, Thùy Dương từng là một nữ tiếp viên hàng không, hiện tại ngoài thành công trong lĩnh vực đào tạo hàng không, cái tên Thùy Dương còn được nhắc đến là một MC các chương trình, sự kiện, những phóng sự truyền hình. Người con trai của chị, Hà Duy hiện nay cũng đã trở thành một phi công chức vụ cơ phó của Hãng hàng không quốc gia Việt Nam.

Cô con gái út Phương Minh theo học ngành kinh doanh tại trường Đại học Quốc tế Úc. Bên cạnh sự thành công của 3 người con, chị còn có một người chồng đảm đang, biết thu xếp và lo công việc nhà cho vợ trong những lần chị đi đóng phim xa.

Hà Duy bén duyên với nghệ thuật khá tình cờ. Bộ phim đầu tiên anh th.am gia là Giấy quỳ tím. Theo chân mẹ đi quay, đúng lúc bộ phim đó lại thiếu một vai trẻ con nên Hà Duy đã được đạo diễn cho thử vai. Với nét thông minh, l.ém l.ỉnh sẵn có, Hà Duy đã thể hiện thành công vai diễn đầu đời khi chỉ mới khoảng 4-5 tuổi.

Những năm 2000, Hà Duy xuất hiện dày đặc trong loạt phim của VTV như Mùa Hè Sôi Động, Làm Mẹ,… Trong đó, hình ảnh cậu nhóc răng sún, miệng rộng cùng tính cách l.ém l.ỉnh trong Đội Đặc Nhiệm Nhà C21 đã để lại ấn tượng trong lòng khán giả Việt.

Hà Duy từng kể: “Thời đấy công nghệ thông tin đại chúng chưa phát triển nên các đạo diễn cứ truyền miệng nhau. Phim nào cần đến diễn viên nhí, nhiều người lại giới thiệu: ‘Con trai bà Hương Dung’ đóng được phim đấy. Thành ra, hầu hết những vai trẻ con thời điểm ấy đều do tôi đảm nhận”.

Thăng hoa trong nghệ thuật song ở cuộc sống đời thường, NSƯT Hương Dung đối diện với không ít s.óng gi.ó. Diễn viên Người phán xử nói th.ử th.ách lớn nhất của chị là sinh 3 con vào đúng thời điểm kh.ó kh.ăn nhất. “Cứ mỗi lần đi họp phụ huynh là phải đóng học phí. Khi đó, một lúc tôi phụ tr.ách 5 phòng lồng tiếng. Tôi vừa vào phòng này sắp xếp xong lại giao cho trợ lý, rồi chạy sang phòng khác. Đến phòng cuối cùng thì tôi mới ngồi xuống làm. Tôi không hiểu tại sao thời điểm đó mình lại làm được như thế”, chị tâm sự.

Được giao cho những vai diễn qu.yền l.ực, sang trọng song trong đời thường, NSƯT Hương Dung từng trải qua khoảng thời gian kh.ó kh.ăn , vướng cảnh n.ợ nần vì tin tưởng bạn bè. Nhớ lại thời điểm đó, nữ khách mời bày tỏ: “Tôi thấy trời dường như th.ử th.ách tôi, để tôi phải gồng gánh người này cho đến người khác. Đôi lúc nhìn lại tôi thấy phục mình”.

“Tôi từng rất x.ấu h.ổ vì mang n.ợ. Sở dĩ nói thế vì tôi phải vay khoản khác để trả cho khoản này. Nhưng số n.ợ đó “trời ơi đất hỡi” chứ không phải do tôi đi vay. Đấy là nỗi á.m ả.nh và kh.ổ sở của tôi”.

Hương Dung cho biết, số n.ợ này chị đứng ra bảo lãnh cho một người bạn thân vay. Tuy nhiên, khi người này hết khả năng chi trả và bỏ đi, chị bỗng nhiên trở thành người bị “gán n.ợ” do trước đó đã đứng ra “làm tín chấp” với phía chủ n.ợ. “n.ợ tự chuyển từ người này sang người khác, tôi chỉ đứng giữa mà phải gánh chịu khoản n.ợ đó”, NSƯT Hương Dung kể.

Theo nữ diễn viên, đây là giai đoạn mà chị á.m ả.nh , kh.ổ sở nhất trong cuộc đời. Vừa đi làm, vừa lo gia đình cùng với nỗi lo chữ “n.ợ” luôn treo trên đầu khiến chị không có giây phút nào được thảnh thơi. Vì thế mà chị tích cực phải chạy show, đóng phim bền bỉ, không dám nghỉ ngơi phút nào. Số n.ợ á.m ả.nh đến mức khiến cô phân tâm, lúc nào cũng chỉ nghĩ về n.ợ nần.

Dù đã lên chức bà ngoại mấy năm nay nhưng nghệ sĩ Hương Dung vẫn năng động, chị b.ận r.ộn khi thì th.am gia đóng phim, lúc lồng tiếng, đi dạy diễn xuất, th.am gia đạo diễn phim… “Bà ngoại” Hương Dung cười tươi rói, thanh minh rằng không phải chị th.am công tiếc việc nhưng tại công việc cứ thế cuốn chị đi. Chị quen với b.ận r.ộn rồi, cứ ở nhà lâu là… tự nhiên phát ố.m.

“Đó là thú vui giúp tôi giải tỏa những á.p l.ực. Tôi ước thời gian mỗi ngày dài hơn để tôi làm những gì mình thích” – Nữ nghệ sĩ chia sẻ.

NS Hương Dung chia sẻ hành trình đẫm nước mắt dạy dỗ chàng phi công Hà Duy

Nổi tiếng sớm và những tr.ận đ.òn

Trong các đứa con, người khiến nghệ sĩ Hương Dung vất vả và “tốn” nhiều nước mắt hơn cả là cậu con trai thứ hai Hà Duy. Nhiều người cứ nghĩ, Hà Duy là con trai duy nhất trong nhà, lại giống mẹ nhiều thì dễ được mẹ yêu chiều hơn so với chị và em gái. Nhưng có nghe nghệ sĩ Hương Dung tâm sự mới biết, Hà Duy là người bị “ăn” đ.òn nhiều nhất. “Tôi không có suy nghĩ yêu con là chiều con. Chăm con, hết lòng vì các con thì đúng là h.iếm có người bằng nhưng kèm theo đó là sự nghiêm khắc của “cái đầu lạnh” cũng h.iếm có. Vì thế, nếu đứa nào hư là tôi “d.ữ đ.òn” lắm”, nghệ sĩ Hương Dung nói.
Nghệ sĩ Hương Dung và con trai Hà Duy.
So với chị Thùy Dương và em gái Phương Minh, Hà Duy nổi tiếng từ khá sớm. Từ lúc chưa biết chữ, Hà Duy đã theo mẹ đi đóng phim và được góp mặt khá nhiều vai như: “Mùa đông”, “Lên thành phố”, “Chiều tàn thu muộn”, “Xóm bờ sông”, “Mùa hè sôi động”… Tố chất “con nhà nòi”, lại thêm sự thông minh nhanh nhạy vốn có khiến Hà Duy ứng biến khá nhanh với các vai diễn. Nhưng cũng vì Hà Duy thông minh, lại nổi tiếng sớm mà nghệ sĩ Hương Dung không ít lần “đ.au đầu” trước những chiêu trò trốn học đi chơi của con trai. Suốt những năm học phổ thông, có hai điều ở Hà Duy khiến nghệ sĩ Hương Dung khá vất vả rèn giũa là sự trung thực và tính ham chơi của một cậu bé mới lớn.
Hà Duy từ ngày bé đã nổi tiếng đóng nhiều phim truyền hình.
Chị nhớ lại: “Có lần, tôi đưa tiền cho con đóng học phí ở trường và không quên giao kèo là phải có chữ ký của cô giáo xác định là con đã đóng. Với một đứa trẻ thì làm sao có thể qua mắt được người dày dặn trường đời như mẹ của chúng, nếu chúng có biểu hiện bất bình thường? Chỉ nhìn qua là tôi biết đó không phải là chữ ký “xịn” của cô giáo. Qua một hồi gặng hỏi thì con khai thật là “nhờ bà chủ quán điện tử ký”. Tôi chở con đến tiệm “nét” đó rồi trước mặt chủ quán, tôi t.át Duy 2 cái: “Hôm nay chị dẫn con chị đến đây để giao cho em dạy nó hộ chị. Chị t.át con vì nó n.ói d.ối và em là người đã tiếp tay cho sự n.ói d.ối đó. Chị m.ất bao nhiêu công sức lâu nay mới dạy con được sự trung thực thì em đã giúp nó phá hỏng, nên bắt đầu từ hôm nay chị giao nó cho em. Nếu em không làm được mà vẫn còn thu nhận nó ở quán này thì đừng tr.ách chị”. Sau đó, tôi bảo Duy: “Mẹ cho con nghỉ học để đi chơi từ hôm nay. Bao giờ chơi chán mà muốn đi học thì con nói với mẹ”. Vậy là cô giáo, các bạn gọi điện đến xin cho Duy tới tấp. Là một người mẹ, con hư tôi đ.au lắm chứ, nhưng nếu nhân nhượng với sự ham chơi thì mãi mãi tôi m.ất con. Đến ngày thứ ba thì Duy nói: “Con muốn đi học”. Tôi đưa con ra quán café ở Giảng Võ ngồi tâm sự như hai người bạn. Tôi nói với con rằng, mẹ chưa bao giờ kh.óc trước mặt các con, dù cho có b.uồn kh.ổ thế nào nhưng con đã làm mẹ kh.óc . Mẹ kh.óc vì mẹ b.ất l.ực không dạy được con. Từ giờ mẹ sẽ cho con tiền để con chơi điện tử 1 tuần/lần để con không bao giờ lấy lý do để n.ói d.ối mẹ về điều đó nữa”.
Hà Duy hiện tại đã trở thành 1 chàng phi công trẻ, cao to, đẹp trai.
Nghệ sĩ Hương Dung thừa nhận, trong cách dạy con, đôi khi chị khá c.ứng nh.ắc và quân phiệt. Một phần do phải lo toan cuộc sống quá nhiều nên chị biết mình có lúc đã tr.út gi.ận lên con. “Trưởng thành trong môi trường quân đội, công an nên bản thân tôi rất nghiêm khắc về chuyện kỷ luật và giờ giấc. Khi các con ra khỏi nhà, tôi luôn yêu cầu là phải cho ba mẹ biết đi đâu, để có chuyện gì còn biết ở đâu mà tìm. Rồi nếu không có chuyện gì đột xuất thì phải có mặt ở nhà lúc 22h. Và có lần tôi đã phải cho Duy đứng ở ngoài suốt đêm vì vi phạm nguyên tắc đó. Tất nhiên, con không vào nhà thì tôi cũng không ngủ được vì phải đứng ở trên sân thượng để quan sát. Đến khi con vào học Trường CĐ Nghệ thuật Hà Nội thì tôi không còn phải nhắc nhở và canh chừng nữa.

Sau này, cứ 22h mà chưa thấy mẹ về là các con tôi cũng cuống quýt gọi điện thoại hỏi xem mẹ ở đâu, mẹ có gặp chuyện gì không? Cha mẹ là tấm gương phản chiếu cho con cái nên mình lo cho chúng như thế nào thì sau này, chúng cũng sẽ làm như thế. Tất nhiên, chuyện đ.ánh con thì tôi mong là chúng sẽ biết cách sử dụng đúng lúc hơn mẹ. Thỉnh thoảng chúng cũng nhắc đến chuyện đó và nửa đùa nửa thật rằng: Ngày đó mà có mạng và smathphone thì thể nào mẹ cũng bị tố rồi. Nhưng với kinh nghiệm sống đến từng này tuổi rồi, tôi nghiệm ra rằng, nếu dạy con mà chỉ có khuyên nhủ thì không ăn thua đâu”, nghệ sĩ Hương Dung chia sẻ.

“Nuôi con đừng nghĩ đến việc chúng phải có nghĩa vụ báo đáp”

Luôn đưa ra những quyết định trong những thời khắc kh.ó kh.ăn nhưng nghệ sĩ Hương Dung cho rằng, điều khiến chị không quyết định được đó chính là số phận của mình. Nhiều lúc chị cũng muốn bớt vì người khác đi để sống cho riêng mình nhưng rồi lại không làm được. Chị bảo: “Tôi mạnh mẽ, quyết đoán bề ngoài thế thôi nhưng lại rất dễ mềm lòng. Có lẽ vì thế mà không ít lần bị l.ừa vì cả tin. Lần bị “đ.au” nhất là cho người ta vay tiền rồi m.ất luôn mấy trăm triệu đồng. Cả một đời chắt bóp dành dụm bị người ta lấy hết thì hỏi sao không suy sụp cho được. Vậy mà vẫn phải cứng cỏi chịu đựng để làm lại từ đầu. Nếu gục thì chẳng ai thương mình cả, chỉ có bản thân và gia đình là kh.ổ thôi. Các con tôi cũng thừa hưởng được tính cách đó từ mẹ nên mỗi khi gặp bất trắc gì đó trong cuộc sống thì chúng luôn xác định bản thân phải là người chịu tr.ách nhiệm, không đổ lỗi và không ph.iền lụy đến ai”.
Nghệ sĩ Hương Dung và các con cháu.
Người ta nói, nghệ sĩ Hương Dung được “lộc” con nhưng lại không biết hoặc không có số hưởng. Về già, cha mẹ nào cũng chỉ mong được con cái chăm sóc thì chị lại “ngược đời” coi đó là “làm ph.iền hà các con”. “Tôi hay nói với các con rằng, mẹ chỉ mong mình không bao giờ bị ố.m. Nếu đến “số” rồi thì “đi” rất nhanh để không ph.iền lụy đến ai, vì tôi sợ ph.iền lắm. Chết thì hỏa thiêu rồi rải ra biển để tránh cảnh sau này vì những chuyện nhỏ nhặt mà đứa nọ tr.ách đứa kia là không quan tâm đến mẹ. Bây giờ, cứ thấy mẹ hắt hơi xổ mũi cái là quan tâm đủ thứ. Nhiều lúc tôi phải cáu để chúng bớt yêu mẹ đi, rằng “nếu các con cứ như thế là mẹ thấy ph.iền lắm. Bao giờ mẹ n.ằm một chỗ, không làm được gì nữa cả thì mẹ sẽ nhờ các con. Mà nếu không thì mẹ cũng không bao giờ tr.ách , vì đến mẹ của mẹ ố.m mà rồi mẹ cũng vì vướng bận công việc, gia đình cũng có chăm được đâu”. Suy từ mình mà ra nên tôi không nặng nề chuyện các con phải có nghĩa vụ với cha mẹ. Cho nên tôi rất lo nếu mình ố.m n.ằm xuống mà các con nặng lòng với mẹ”, nghệ sĩ Hương Dung tâm sự. Như tất cả người mẹ khác, nghệ sĩ Hương Dung coi hạnh phúc nhất là thấy các con trưởng thành, sống tử tế và luôn biết yêu thương nhau. Chị cũng không coi những năm tháng vất vả nuôi con là một sự hi sinh bản thân. “Đó là một giá trị sống, để nó trở thành tấm gương phản chiếu đến hành xử của các con sau này”, nghệ sĩ Hương Dung nói.

Sau “tai nạn” vì sự bồng bột của tuổi trẻ, Hà Duy cũng được mẹ hướng đến thi tuyển phi công ở Vietnam Airlines. Lúc này, chị gái Duy cũng đang làm việc tại đây. Dù rất nuối tiếc sự nghiệp nghệ thuật nhưng đó cũng là một bước ngoặt mang đến thành công khác cho diễn viên nhí một thời. Hà Duy hiện là Cơ phó tại Hãng hàng không quốc gia Việt Nam. Duy có cô con gái út Phương Minh là cương quyết không nghe theo sự sắp xếp của mẹ vì “con không muốn là “cái bóng” của chị và anh. Con muốn tự khẳng định khả năng của mình”. Cô con gái út sở hữu vẻ đẹp ngọt ngào, từng bén duyên với phim “Mê thảo thời vang bóng” đang làm cho một công ty nước ngoài.